Paweł Durow, prominentny dyrektor generalny i jeden z twórców popularnej aplikacji Telegram, został zatrzymany przez francuską policję 24 sierpnia. Podróżując z Baku do Paryża prywatnym samolotem, Durow został aresztowany tuż po przylocie na lotnisko Le Bourget. Francuskie media donoszą, że wcześniej wydano nakaz aresztowania Durowa. Ale co doprowadziło do tego zatrzymania? Przyjrzyjmy się bliżej tej sprawie.
Przyczyny aresztowania Pawła Durowa
Zgodnie z informacjami francuskich mediów, Paweł Durow jest przedmiotem śledztwa w kontekście przestępstw powiązanych z funkcjonowaniem aplikacji Telegram. Władze Francji oskarżają platformę o bycie narzędziem do rozpowszechniania handlu nielegalnymi substancjami, treści zawierających wykorzystywanie dzieci, organizacji przestępczych, materiałów promujących terroryzm, oszustw oraz aktów cyberprzemocy.
Francuskie organy ścigania podkreślają, że Telegram nie wprowadził odpowiednich mechanizmów moderacji treści i nie podjął działań mających na celu ograniczenie przestępczego wykorzystania platformy. Jeden z przedstawicieli francuskich służb śledczych stwierdził: „Koniec z bezkarnością Telegramu”.
Niedawny raport opublikowany przez BOOM Live ukazuje, jak szeroko Telegram jest wykorzystywany do dystrybucji materiałów związanych z wykorzystywaniem dzieci (CSAM) w Indiach. W poprzednim roku, po interwencji indyjskiego rządu, Telegram usunął ponad 2000 grup, które rozpowszechniały filmy z wykorzystywaniem dzieci.
W odpowiedzi na te oskarżenia, Telegram wydał oświadczenie, w którym zaznacza: „Telegram postępuje zgodnie z prawem UE, w tym z Aktem o Usługach Cyfrowych, a nasze działania moderacyjne są zgodne ze standardami branżowymi i nieustannie dążymy do ich usprawnienia. Dyrektor generalny Telegramu, Paweł Durow, nie ma nic do ukrycia i regularnie podróżuje po Europie. Absurdalnym jest obarczanie platformy lub jej właściciela odpowiedzialnością za nadużycia, które mają miejsce na platformie. Spodziewamy się szybkiego rozwiązania tej sprawy”.
Interesujące jest to, że Telegram broni się argumentem, iż platforma nie powinna odpowiadać za działania użytkowników. W Indiach ochrona „bezpiecznej przystani” dla pośredników, takich jak Telegram, może zostać cofnięta w przypadku, gdy platformy nie będą przestrzegać obowiązujących przepisów krajowych.
Jednak francuski sędzia zdecydował o przedłużeniu aresztu Durowa, który może potrwać maksymalnie 96 godzin.
Świat reaguje na aresztowanie Pawła Durowa
Wkrótce po zatrzymaniu Durowa, Elon Musk wyraził swoje poparcie na platformie X, pisząc: „POV: Rok 2030 w Europie, a ty jesteś karany za polubienie mema”. Po przejęciu Twittera (obecnie X), platforma stała się bardziej podatna na dezinformację i treści o charakterze erotycznym ze względu na ograniczenia w moderacji.
W naszym teście odkryliśmy, że generator obrazów Grok na platformie X pozwala na swobodne generowanie szkodliwych treści graficznych. Model Grok 2.0 działa niemal bez ograniczeń i nie posiada skutecznych mechanizmów zabezpieczających. Elon Musk określa „moderację” jako propagandowe określenie „cenzury”.
Dodatkowo Edward Snowden, obecnie przebywający na wygnaniu w Rosji, skomentował sytuację, mówiąc: „Zatrzymanie @Durov to naruszenie fundamentalnych praw człowieka, takich jak wolność słowa i stowarzyszeń”.
Zatrzymanie @Durov to zamach na podstawowe prawa człowieka do wolności słowa i zrzeszania się. Jestem zaskoczony i głęboko zasmucony, że Macron zniżył się do poziomu wykorzystywania zakładników jako sposobu na uzyskanie dostępu do prywatnej komunikacji. To umniejsza nie tylko Francji, ale i całemu światu. — Edward Snowden (@Snowden) 25 sierpnia 2024
Ambasada Rosji w Paryżu również wyraziła swoje zaniepokojenie aresztowaniem Pawła Durowa, podkreślając brak współpracy ze strony Francji i odmowę dostępu do zatrzymanego. Warto zaznaczyć, że Paweł Durow nie jest już obywatelem Rosji. Posiada podwójne obywatelstwo francuskie i Zjednoczonych Emiratów Arabskich, a obecnie mieszka w Dubaju. W Dubaju znajduje się także siedziba i rejestracja aplikacji Telegram.
Czy Telegram stosuje szyfrowanie end-to-end?
W kontekście aresztowania Pawła Durowa, nasiliła się dyskusja na temat modelu szyfrowania Telegramu. W naszym wcześniejszym porównaniu WhatsApp, Telegram i Signal, wyjaśniliśmy, że w Telegramie domyślne ustawienia nie obejmują szyfrowania end-to-end (E2E). Aby je włączyć, należy skorzystać z funkcji „Tajny Czat”. To sprawia, że standardowe rozmowy na Telegramie są mniej bezpieczne w porównaniu do WhatsApp i Signal.
Ponadto, system szyfrowania E2E w Telegramie nie bazuje na ogólnie przyjętym standardzie Signal Protocol. Telegram opracował własny protokół o nazwie MTProto do szyfrowania typu end-to-end. Jest to protokół o zamkniętym kodzie źródłowym, a eksperci od bezpieczeństwa sugerują, że użytkownicy powinni wybierać sprawdzone i zaufane protokoły, a nie rozwiązania własnościowe.