W obliczu narastającej konkurencji między architekturami ARM i x86, firma Intel intensyfikuje swoje działania, szykując się do rywalizacji z nowym graczem na rynku komputerów PC z systemem Windows – firmą Qualcomm. Nowa platforma, bazująca na architekturze x86 o nazwie Lunar Lake, ma na celu zmierzenie się z układami z serii Snapdragon X. Głównym założeniem jest osiągnięcie maksymalnej wydajności przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej efektywności energetycznej. Przyjrzyjmy się bliżej czynnikom, które sprawiają, że Lunar Lake od Intela budzi tak duże zainteresowanie.
1. Wykorzystanie procesu 3nm TSMC
Firma Apple była pionierem we wdrażaniu procesu 3nm TSMC do produkcji swoich układów Apple M3. Intel również zdecydował się na ten sam proces 3nm (N3B) przy tworzeniu swojego rdzenia Compute dla procesorów Lunar Lake. Choć N3B nie jest najnowszym wariantem procesu 3nm (w porównaniu do N3E), nadal pozostaje zaawansowaną technologią, która powinna przełożyć się na lepszą efektywność energetyczną.
Zdjęcie: Intel
W architekturze Meteor Lake z poprzedniego roku Intel wykorzystywał fabryki TSMC do produkcji układów graficznych w technologii N5 oraz układów I/O w technologii N6. W przypadku Lunar Lake, Intel zdecydował się na połączenie wszystkich najważniejszych elementów – procesora, układu graficznego i NPU – w jeden rdzeń Compute, wytwarzany w 3nm procesie TSMC.
Procesory x86 Intela zaczynają przypominać układy stosowane w urządzeniach mobilnych, co moim zdaniem przyczyni się do wydłużenia czasu pracy laptopów z serii Lunar Lake Core Ultra na baterii.
2. Zastosowanie zintegrowanej pamięci
Podobnie jak Apple, Intel także wprowadza zintegrowaną pamięć w architekturze Lunar Lake. Bezpośrednio na procesorze znajduje się teraz szybka pamięć LPDDR5X-8533, połączona z rdzeniem Compute, obejmującym procesor, układ graficzny i NPU. Dostępne warianty pamięci to 16GB i 32GB.
Zdjęcie: Intel
Oznacza to, że użytkownicy nie będą mieli możliwości samodzielnej wymiany czy rozbudowy pamięci, gdyż RAM stanowi teraz integralną część SoC. Z drugiej strony, takie rozwiązanie wpływa na zwiększenie przepustowości i obniżenie opóźnień. Dodatkowo, umieszczenie pamięci w pakiecie Lunar Lake obniża pobór mocy o imponujące 30%. Intel podejmuje przemyślane kroki, by zredukować zużycie energii i zwiększyć efektywność procesorów Lunar Lake.
3. Wydajny rdzeń Skymont
Po przeanalizowaniu architektury Lunar Lake, jestem pod wrażeniem rdzenia E Skymont. Intel przekonuje, że Skymont osiąga wydajność porównywalną do rdzeni E Crestmont z architektury Meteor Lake, przy jednoczesnym zużyciu jedynie jednej trzeciej energii. Ponadto oferuje 1,7 razy wyższą wydajność niż Crestmont przy tym samym poziomie mocy.
Zdjęcie: Intel
Po raz pierwszy Intel zrezygnował z technologii HyperThreading w procesorze, dążąc do poprawy efektywności. Dodatkowo, Intel wprowadził bardziej precyzyjne sterowanie częstotliwością zegara. Lunar Lake będzie zwiększać częstotliwość o 16,67MHz, zamiast dotychczasowych 100MHz, co pozwoli na obniżenie zużycia energii.
Co więcej, Skymont oferuje imponujący wzrost IPC o 68% w zadaniach jednowątkowych w porównaniu do rdzenia Crestmont. Zgodnie z ostatnim przeciekiem z VideoCardz, częstotliwości taktowania rdzenia Skymont mają oscylować między 3,5GHz a 3,7GHz, w zależności od modelu.
Chociaż częstotliwość zegara jest stosunkowo wysoka dla rdzenia E, konieczne będzie sprawdzenie, jak Intel zrealizuje obietnice dotyczące efektywności energetycznej w praktyce, gdy laptopy z technologią Lunar Lake trafią na rynek.
4. Potężny NPU
Jednostka NPU w ubiegłorocznym Meteor Lake osiągała jedynie 10 TOPS, co sprawiło, że wielu obserwatorów uznało, że Intel pozostaje w tyle za firmami Qualcomm, Apple i AMD. Jednakże, w architekturze Lunar Lake Intel wprowadza nowy silnik NPU 4, który ma dostarczyć aż 48 TOPS w lokalnym przetwarzaniu zadań związanych ze sztuczną inteligencją.
Zdjęcie: Intel
Microsoft ustanowił minimalny próg 40 TOPS dla NPU, aby urządzenia mogły uzyskać certyfikat Copilot+ PC. W związku z tym laptopy z procesorami Lunar Lake będą należeć do tej kategorii. Co więcej, przy współdziałaniu procesora, układu graficznego i NPU, procesor Lunar Lake może osiągnąć imponujące 120 TOPS mocy obliczeniowej w zadaniach AI. To wartość wyższa niż 75 TOPS w przypadku Snapdragon X Elite.
5. GPU Battlemage
Nowy układ graficzny Battlemage, zintegrowany z procesorami Lunar Lake, bazuje na drugiej generacji architektury Xe2. Wyposażony w osiem rdzeni Xe2 GPU ma oferować do 50% wyższą wydajność w grach w porównaniu z układem graficznym z architektury Meteor Lake.
Częstotliwość taktowania GPU wynosi od 1,85GHz do 2,05GHz i zużywa jedynie 17W mocy szczytowej, zachowując wysoką efektywność. Dla porównania, 14-rdzeniowy układ graficzny Apple M3 Pro zużywa około 17W przy maksymalnej wydajności.
Zdjęcie: Intel
Dodatkowo, układ graficzny jest w stanie dostarczyć aż 67 TOPS dla zadań związanych ze sztuczną inteligencją, co powinno wspomagać liczne aplikacje kreatywne oraz zadania AI w grach w czasie rzeczywistym. Battlemage dysponuje również ośmioma rozbudowanymi jednostkami ray tracingu, umożliwiając grę z ray tracingiem w czasie rzeczywistym. Bez problemu obsłuży także trzy wyświetlacze 4K HDR przy 60Hz.
6. Znacząca poprawa efektywności energetycznej
Podczas wydarzenia Computex w Tajpej, Michelle Holthaus, wiceprezes i dyrektor generalny w Intel, oświadczyła: „Obalimy mit, że [x86] nie może być tak efektywne”. Była to jasna odpowiedź na ataki procesorów bazujących na architekturze ARM, takich jak Qualcomm Snapdragon X Elite i układy serii M od Apple.
Zdjęcie: Intel
Biorąc pod uwagę dotychczasowe informacje na temat Lunar Lake, Intel całkowicie przeprojektował swoją architekturę z myślą o zastosowaniach mobilnych, koncentrując się na efektywności na każdym kroku. Każda decyzja projektowa jest podyktowana tym celem. Intel deklaruje, że SoC Lunar Lake obniża zużycie energii o oszałamiające 40%.
Począwszy od wyboru 3nm procesów technologicznych TSMC, przez dodanie zintegrowanej pamięci, usunięcie HyperThreading, wprowadzenie stopniowych zmian częstotliwości zegara, aż po integrację wszystkich kluczowych komponentów w jeden rdzeń Compute – wszystkie te decyzje projektowe dobitnie podkreślają, jak ważne jest dla Intela uzyskanie jak największej efektywności w platformie Lunar Lake.
Gdy laptopy z procesorami Lunar Lake pojawią się na rynku we wrześniu, dokładnie sprawdzimy, jak radzą sobie z zasilaniem bateryjnym.