Ryzen 9000: Czekać na X3D czy kupić teraz? Opinia eksperta.

Kluczowe Aspekty

  • Pierwotne modele procesorów Ryzen 9000 zmagały się z problemami wydajnościowymi i zostały wycofane z obrotu z powodu trudności w fazie testów.
  • Ukryte konto o uprawnieniach administratora w systemie Windows zaniżało wyniki testów, co doprowadziło do rozbieżności między testami AMD a niezależnymi analizami.
  • Jednakże, nadchodzące procesory Ryzen 9000X3D, wyposażone w rozbudowaną pamięć podręczną i możliwość pełnego przetaktowywania, będą warte dłuższego oczekiwania.

Długo wyczekiwana premiera procesorów Ryzen 9000, opartych na architekturze Zen 5 od AMD, nie spełniła pokładanych w niej nadziei. Kłopoty z dostępnością, niejednolite wyniki wydajności oraz komplikacje w procedurach testowych postawiły nowe procesory AMD w niekorzystnym świetle.

Pomimo atrakcyjnych parametrów na papierze, istnieje kilka argumentów przemawiających za tym, by poczekać na bardziej zaawansowane układy Ryzen 9000X3D. Warto rozważyć tę opcję.

1. Znaczące Niedociągnięcia Standardowych Ryzen 9000

Nowe procesory od AMD borykają się z licznymi problemami w kontekście ogólnej wydajności.

Pierwsza partia procesorów Ryzen 9000 została wstrzymana na skutek wykrycia problemów jakościowych podczas finalnych testów. Usterki były na tyle poważne, że AMD zdecydowało o wycofaniu wszystkich egzemplarzy, które dotarły do dystrybutorów i producentów sprzętu. Choć decyzja była słuszna, uwypukliła istotne obawy dotyczące niezawodności pierwszych serii produkcyjnych.

Co więcej, wyniki wydajności prezentowane przez AMD nie były tożsame z ustaleniami niezależnych recenzentów. Wstępne testy AMD wskazywały na średni wzrost wydajności o 9% w grach w rozdzielczości 1080p, w porównaniu do poprzedniej generacji Ryzen 7000. Tymczasem, wiele niezależnych redakcji zaobserwowało wzrost na poziomie zaledwie 2-5%.

Dalsze analizy ujawniły, że AMD podczas testów wewnętrznych korzystało z ukrytego konta administratora w systemie Windows. Uprawnienia tego konta ograniczają wydajność zarówno procesorów Zen 4, jak i Zen 5, co obniża wyniki benchmarków. Niezależni testerzy potwierdzili, że logowanie na konto administratora w Windows pozwalało osiągnąć dodatkowy wzrost wydajności o 2-4%.

Czy zatem logowanie jako administrator rozwiązuje problem? I tak, i nie. Konto administratora, o którym mowa, to nie to samo co standardowe konto z uprawnieniami administratora. Jest to ukryte konto, które wymaga aktywacji za pomocą linii poleceń (CMD). Choć dostęp do niego jest możliwy dla każdego, ma dwa istotne minusy.

Po pierwsze, jest to nowe konto, co wiąże się z koniecznością ponownej instalacji wszystkich aplikacji oraz ponownego ustawienia konfiguracji, co jest dość uciążliwe. Po drugie, logowanie na takie konto znacznie zwiększa podatność systemu na zagrożenia, gdyż przyznaje rozszerzone uprawnienia, które mogą zostać wykorzystane przez złośliwe oprogramowanie.

Zwiększenie wydajności o 2-4% nie rekompensuje trudności związanych z instalacją oprogramowania, konfiguracją konta i ryzykiem dla bezpieczeństwa.

2. Ryzen 9000X3D z Rozbudowaną Pamięcią Podręczną

Pomimo wspomnianych problemów, nadchodzące wersje X3D mają wiele argumentów przemawiających za modernizacją, a to za sprawą technologii 3D V-Cache od AMD. W przeszłości, technologia X3D generowała 10-15% wzrost wydajności w procesorach Ryzen 7000 i 5000.

Pamięci podręczne CPU są kluczowe dla płynnego działania aplikacji. W nadchodzących procesorach Ryzen 9000X3D znajdziemy dodatkowe 64MB pamięci podręcznej L3, co powinno przyczynić się do szybszego dostępu do danych i lepszej wydajności w aplikacjach wymagających sprawnej obsługi pamięci podręcznej, takich jak gry.

Ponadto, AMD zapowiada, że nowa architektura Zen 5 zapewni 16% wzrost IPC (instrukcji na cykl zegara), dzięki czemu procesory Ryzen 9000X3D zaoferują jeszcze większy skok wydajności w grach, w porównaniu do poprzedniej generacji Ryzen 7000X3D.

3. Potencjał Pełnego Przetaktowywania

Jednym z najciekawszych aspektów procesorów Ryzen 9000 Series X3D jest możliwość pełnego przetaktowywania. W poprzednich modelach X3D było to ograniczone z powodu problemów z temperaturą związaną z dodatkową pamięcią podręczną 3D V-Cache.

Anandtech donosi, że standardowe procesory serii 9000 wykorzystują mieszankę procesów produkcyjnych TSMC 4nm i 3nm. W przypadku chipletów 3D V-Cache, Guru3D informuje, że trzecia generacja 3D V-Cache może być wytwarzana w procesie 5nm, co powinno przynieść znaczące usprawnienia w porównaniu do drugiej generacji 3D V-Cache wykorzystującej 7nm proces (według informacji od Tom’s Hardware).

Bardziej kompaktowy proces produkcyjny dla 3D V-Cache powinien ułatwić przetaktowywanie dzięki niższym temperaturom oraz innym korzyściom wynikającym z zastosowania mniejszych węzłów technologicznych. Dotychczasowe doświadczenia z dwoma poprzednimi generacjami 3D V-Cache wskazują na to, że mniejsze węzły umożliwiają lepsze wsparcie dla przetaktowywania.

Pierwsza generacja pamięci podręcznej 3D V-Cache od AMD na architekturze Zen 3 umożliwiała przetaktowywanie pamięci. Następnie pojawiła się architektura Zen 4 z włączoną funkcją Precision Boost Overdrive (PBO). Dzięki niższym temperaturom, trzecia generacja wydaje się być przygotowana na wsparcie przetaktowywania.

To czyni Ryzen 9000X3D świetną opcją dla osób, które pragną wycisnąć maksimum wydajności ze swojego systemu. Warto poczekać na jego premierę. Należy jednak zaznaczyć, że możliwość pełnego przetaktowywania opiera się na trendach oraz spekulacjach, że nadchodzące 3D V-Cache będzie wykonane w 5nm.

Moim zdaniem, przejście na 5nm 3D V-Cache, skutkujące wyższymi prędkościami taktowania, jest bardzo prawdopodobne. W rezultacie procesor Ryzen 9000X3D może oferować nie tylko większą pojemność pamięci podręcznej, ale też wyższe prędkości taktowania w porównaniu do standardowych procesorów Ryzen 9000, które są już dostępne na rynku. Co do wsparcia pełnego przetaktowywania, AMD prawdopodobnie będzie musiało zrobić coś więcej, niż tylko wyprodukować 3D V-Cache w procesie 5nm. Niemniej jednak wywiad PC Gamera z Donnym Woligroskim (starszym menadżerem marketingu technicznego AMD) wskazuje, że AMD robi więcej niż tylko dodawanie V-Cache do układu.

Mimo pewnej niejasności, pełne wsparcie dla przetaktowywania jest zdecydowanie realne.

4. Zen 5 X3D wkrótce na Rynku

Ostatnim powodem, by wstrzymać się z zakupem aktualnej serii Ryzen 9000, jest zbliżająca się premiera procesorów Zen 5 X3D. Plotki sugerują, że procesory te mogą zadebiutować już pod koniec bieżącego lub na początku przyszłego roku. Ich ulepszona wydajność, większa efektywność oraz lepsze ceny w porównaniu z początkowymi wersjami Zen 5 wzbudzają wiele oczekiwań.